Berlijn is een prachtige stad met een rijke geschiedenis die zijn oorsprong vindt in de 13e eeuw. Hoewel de stad vandaag de dag vooral bekend is vanwege de prachtige architectuur en historische gebouwen, kent Berlijn een ruig verleden. De meest bekende en recentste periode uit de geschiedenis van de stad is de Tweede Wereldoorlog. Toch is de tijd voorafgaand aan deze gebeurtenis ook zeer indrukwekkend. Hoewel de stad relatief jong is, hoort Berlijn thuis in het rijtje van steden met een rijke geschiedenis.
Om precies te zijn is Berlijn in 1307 ontstaan. Dit gebeurde omdat de stad samen met Cölln een gemeenschappelijk bestuur kreeg. Pas veel later vanaf 1451 ging Frederik II de scepter zwaaien over de Duitse stad. Veel steun van de bevolking kreeg het lid van de Hohenzollern-dynastie echter niet. Toch floreerde de stad onder deze familie. Toen Frederik III zichzelf tot Koning van Pruisen kroonde, werd Berlijn zelfs een koninklijke stad. De geschiedenis van Berlijn nam in deze periode een behoorlijke vogelvlucht.
Er werd volop geïnvesteerd in prachtige architectuur waarmee de binnenstad aanzien kreeg. Dit gebeurde veelal onder de bezielende begeleiding van Knobelsdorff. Een bekende Duitse architect. De architectonische gebouwen zijn nu nog waarneembaar aan bijvoorbeeld “Unter den Linden”. Hoewel de Hohenzollern-dynastie ruim 500 jaar geregeerd had over Berlijn, kwam daar omstreeks 1800 een einde aan. Napoleon bezette de Duitse stad en de groei leek verder weg dan ooit.
Toen Napoleon en zijn mankrachten Berlijn lieten voor wat het was, krabbelde de stad weer voorzichtig op. De economie van de stad zat weer in de lift en Berlijn expandeerde in een razend tempo naar een rijke stad met uitstekende economische vooruitzichten voor zijn inwoners. Om die reden werd de stad in 1871 de hoofdstad van het Duitse Rijk. De opbouw van de stad Berlijn leek vanaf die tijd niet stuk te kunnen. Beroemde architecten werden aangetrokken om de stad te voorzien van charme en allure.
Namen zoals Schinkel en Lenné mogen dan ook niet vergeten worden in de geschiedenis van Berlijn. Hoewel de rijke stad Berlijn qua inwonersaantal bleef groeien kondigde dat toch een omslag aan. De welvaart van Berlijn stagneerde waardoor veel inwoners zichzelf amper konden blijven voorzien in het levensonderhoud. De geschiedenis van Berlijn kent in deze periode voor het eerst armoede.
Alsof dat nog niet desastreus genoeg was voor de welvaart van deze Duitse stad, begint in 1914 de Eerste Wereldoorlog die de stad nog verder tot een dieptepunt brengt. Daarna telde de hoofdstad van het Duitse Rijk enkele miljoenen inwoners terwijl de omstandigheden nog steeds erbarmelijk waren. Toch krabbelde de tot Republiek benoemde stad langzaam uit zijn schaduw. De Gouden Jaren ‘20 waren in aantocht en dat bracht Berlijn een rijke culturele samenleving.
De Tweede Wereldoorlog begon voor Berlijn in 1939. Deze diep trieste periode heeft verwoesting en verderf op zijn naam staan. Onder leiding van Adolf Hitler werd de stad benoemd tot hoofdstad van het Derde Rijk. Toen de Russen uiteindelijk in 1945 Berlijn bezetten, kwam er een einde aan de Tweede Wereldoorlog. Helaas was er in die periode weinig meer over van de ooit zo florerende Duitse stad. Berlijn werd het decor van de Koude Oorlog en de stad werd uiteengereten.
West-Duitsland werd door de Amerikaanse en Engelse geallieerden goed verzorgd. Oost-Duitsland moest daarentegen zelfredzaam zijn wat amper lukte. Veel later in 1949 werd de Duitse Democratische Republiek opgericht met Oost-Berlijn als hoofdstad. Bonn werd de hoofdstad van Bondsrepubliek Duitsland. De grote vlucht naar het veel rijkere West-Duitsland begon. Daar werd in 1961 abrupt een einde aangemaakt door het aanbrengen van een fysieke grens. Eerst met prikkeldraad. Toen al snel bleek dat dat niet afdoende werd, kwam er zwaarbewaakte grenszone met drie meter hoge betonnen muren. Dit fenomeen kennen we als de Berlijnse Muur. De Muur spleet Berlijn in twee helften: aan de ene kant het armere socialistische Oost-Berlijn en aan de andere zijde het veel rijkere West-Berlijn . Wie stiekem de overtocht waagde moest dit bekopen met zijn of haar leven. Het is moeilijk voor te stellen dat De Muur pas in 1989 werd afgebroken. De val van de Berlijnse Muur is een belangrijk moment geweest binnen de geschiedenis. Het was onderdeel van een opeenvolging van gebeurtenissen die leidden tot het verdwijnen van het IJzeren Gordijn, het uiteenvallen van het Warschaupact en uiteindelijk het einde van de Sovjet-Unie.
Een jaar later, in 1990, werd Berlijn opnieuw benoemd tot de hoofdstad van Duitsland. Omstreeks deze periode heeft de Bondsregering weer zijn intrek genomen in de stad. De bijeenkomsten vinden nog altijd plaats in de Bondsdag welke gevestigd is in de oude gerestaureerde Rijksdag met zijn indrukwekkende glazen koepel. De Rijksdag is niet voor niets één van de meest indrukwekkende bezienswaardigheden uit de geschiedenis van Berlijn.
Het eerste decennium na de hereniging was geen sprake meer van grenzen, maar nog wel van een stad die uit twee delen leek te bestaan. Het proces van de herinvoering van democratie en een kapitalistische samenleving is er eentje die niet van de een op andere dag gedaan is. Dat kost jaren. Dit kon je in de jaren negentig van de twintigste eeuw goed zien. De welvaart heeft het voormalige Oost-Berlijn stap voor stap bereikt.
Tegenwoordig is Berlijn een bruisende en welvarende stad. De sporen van de tweedeling vervagen en het kapitalisme drukt steeds meer een stempel op het vroegere communistische Oost-Berlijn. Waar vroeger sociale woningbouw het straatbeeld domineerde, daar zie je nu steeds meer modernere nieuwbouwcomplexen met dure koopappartementen.
Berlijn is nog steeds een stad met grote contrasten. In de centraal gelegen wijk Mitte zie je de dure auto’s door de straten rijden, terwijl het aantal daklozen met het jaar toe lijkt te nemen. In de vroege ochtend zie je een spoor van lege bierflessen. De sociale contrasten zijn groot in Berlijn. Dakloosheid, werkloosheid en alcoholisme laten zien hoe lastig het is om iedereen van de welvaart te laten profiteren. Deze welvaart heeft een enorme aantrekkingskracht op sociale vluchtelingen. Mensen die vanuit armere gebieden in Europa en uit landen ver buiten Europa naar Duitsland komen, in de hoop op een beter bestaan. Sommigen lukt het, sommigen niet.
